امسال نیز به مانند چند سال گذشته حدود 2600 نفر در اجلاس مجمع جهانی اقتصاد در داووس شركت كردند كه البته این یك ركود در تاریخ این مجمع بود. اجلاس 2012 در داووس بیشتر تحت الشعاع بحران ارزی و تحت عنوان «چرخش بزرگ» قرار داشت. در 5 روز برگزاری این مجمع اقتصادی شركت كنندگان از بخش سیاسی، اقتصادی، مالی و اجتماعی درباره راهكارهایی برای برون رفت از بحران ارزی به بحث پرداختند.
به گفته برنامه ریزان و سازمان دهندگان این اجلاس، گرچه پیش از آغاز 40 رییس جمهور و رییس دولت حضور خود در این اجلاس را تایید كرده بودند و بسیاری از آن نیز در آن شركت داشتند، اما اخباری كه پس از پایان این مجمع مخابره شده است نشان از عدم توفیق مباحث و ناامیدی شركت كنندگان از حصول یك برنامه و یا دیدگاه منسجم و كارآمد برای مقابله با بحران اقتصادی به ویژه در اروپا بود.
همچنین وزیران همه كشورهای عضو گروه 20 و وزیران دارایی گروه 8 نیز در این اجلاس شركت داشتند. 'آنگلا مركل' صدراعظم آلمان و رهبر قدرتمندترین اقتصاد اروپا به عنوان میهمان ویژه در مراسم افتتاحیه آن سخنرانی كرد.
**بنیانگذار مجمع داووس: وظیفه اجلاس تحكیم تئوریك است!
--------------------------------------------------------------------
'كلاوس شواب' مبدع و بنیانگذار مجمع جهانی اقتصاد در داووس بود كه موجب مطرح شدن نام این روستای كوهستانی ناشناخته و هجوم توریست ها و نخبگان علمی و اقتصادی به این مكان در سرمای زمستان شد.
وی نیز به نوعی به نقص عملی و ناكارآمدی این اجلاس در همه ادوار آن اقرار دارد و در گفت وگو با روزنامه St.Galler در مورد این موضوع كه مجمع جهانی اقتصاد فقط یك نمایشی برای گفتگو است گفت: ما در داووس نمی توانیم تصمیمات لازم الاجرائی را اتخاذ نمائیم، ولی می توانیم به وجدان افراد شركت كننده مراجعه كرده و آنها را به تفكر واداریم.
**اكنون استعدادها، سرمایه هستند
----------------------------------------
شواب در یكی از نوشته های اخیر خود تاكید كرد كه كاپیتالیسم موجود دیگر كارایی الگو بودن را ندارد، زیرا كاپیتالیسم به ابزارسازی قرن نوزدهم باز می گردد. آن زمان نیاز به سرمایه بود تا بتوان صنایع را كارآمد ساخت. امروز سرمایه نیست كه در زمینه قدرت رقابت سرنوشت ساز باشد، بلكه استعدادها هستند كه در این زمینه سرنوشت ساز هستند. هر كشوری كه استعدادهای بهتر و بیشتری تربیت كند می تواند بهتر قابلیت رقابت داشته باشد.
وی انتقاد اصلی خود به داووس را چنین بیان كرد موضوعی كه در زمینه كاپیتالیسم اشتباه به آن عمل شده این است كه اقتصاد بازار دیگر در خدمت جامعه نیست بلكه بیشتر برای افراد خاصی عمل می كند. این امر نیز به خاطر آن است كه سیستم های نظارتی جهانی به خوبی به وظایف خود عمل نكرده اند. بنابراین امروز باید كاپیتالیسم را بگونه ای ترسیم كرد كه مجدداً در خدمت جامعه باشد و نه در خدمت یك یا چند فرد خاص. یك شركت امروز فقط نباید به فكر حفظ منافع سهامداران خود باشد، بلكه باید به فكر همه جامعه و جهان هم باشد.
**نیاز به دیدگاه های اقتصادی جدید برای اروپا
--------------------------------------------------
روزنامه Der Bund نیز نوشت كه كلاوس شواب در سخنان خود در افتتاحیه این مجمع از تغییرات دراماتیك در سراسر جهان و نیاز مبرم برای انجام اصلاحات و الگوهای جدید برای جوامع جهانی صحبت كرد.
وی تاكید كرد كه امروز كمبود دیدگاه های نو برای آینده و ارزش های مشترك وجود دارد. امروز افراد ممتاز در پیدا كردن راهكارهای جدید برای چالش های پیش رو به حد و مرز خود رسیده اند. داووس در گذشته محلی برای پیدا كردن ایده های جدید برای حل مشكلات بود و امروز نیز همین جایگاه را برای این امر در سطح جهان دارد.
**داووس مانند سیرك به یك منبع درآمد تبدیل شده است
----------------------------------------------------------------
برخی كارشناسان و اساتید اقتصاد نظرات بسیار تندی در مورد اجلاس داووس و روح حاكم بر آن و مهمتر از همه نتیجه بخش بودن آن دارند.
پروفسور 'ژان زیگلر' استاد دانشگاه ژنو و همچنین معاون رییس كمیته رایزنی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد كه تاكنون كتب زیادی در انتقاد به سیستم بانك ها در سوییس به رشته تحریم درآورده اجلاس داووس را یك سیرك می داند و تصریح می كند: مخالف سیرك مجمع جهانی اقتصاد هستم. در آنجا گفتمان مطرح نبوده بلكه روابط سیاسی مطرح است. سران برخی از كشورها كه در این اجلاس شركت می كنند وجهه بدی دارند و از این امر هم رنج می برند. كلاوس شواب با دعوت از آنان، آنها را تطهیر می كند.
وی اعتقاد دارد كه كلاوس شواب با ایجاد سیرك مجمع جهانی كه چیزی جز باد گرم نیست، ثروت میلیونی بدست آورده است.
این استاد اقتصاد از دولت سوییس نیز در این زمینه انتقاد كرد و گفت: افتضاح بزرگ، حرف شنوی شواب از دولت فدرال سوییس است. شورای فدرال با این جشن خصوصی همكاری می كند و حتی پول مالیات دهندگان سوییسی را برای آن هزینه می كند. پنج هزار سرباز و پلیس سوییس هر ساله مجبورند كه امنیت این سیرك را تضمین نمایند. همچنین دولت كشور ما حق آزادی بیان و عقیده كه تظاهرات یكی از اصول لاینفك آن است را برای مخالفت با مصوبات داووس محدود می سازد و اجازه نمی دهد تا مخالفان این سیرك، در برن و زوریخ علیه آن دست به راهپیمائی بزنند.
**بسیاری از شركت كنندگان در داووس باید زندانی شوند!
----------------------------------------------------------------
وی در مورد نیات مجمع جهانی اقتصاد در داووس تاكید كرد كه مجمع جهانی اقتصاد، كارخانه ایدئولوژیك كشورهای مساله دار است. هر ساله در اجلاس آن در داووس اهدافی مشخص می شوند كه هیچكدام به اجرا در نمی آیند. در اجلاس سال گذشته این مجمع قرار بود كه انحصار مواد غذائی در دست چند كشور كه علت اصلی گرسنگی در جهان است از بین برده شود. ولی در این زمینه هیچ كاری صورت نگرفته است. قیمت یك تن برنج از سال گذشته تا كنون دو برابر شده و قیمت یك تن گندم حتی در عرض یكسال، 111 درصد افزایش یافته است. این درحالیست كه در سال گذشته 36 میلیون نفر در جهان به علت گرسنگی و یا پیامدهای آن جان خود را از دست داده اند و جای تعجب است كه مجمع جهانی اقتصاد امسال اصلا به این موضوع نمی پردازد و نمی خواهد بررسی نماید كه آیا اهداف سال قبل آن به واقعیت در آمده یا نه. مجمع جهانی اقتصاد مشروعیت برای جهان آدمخوار بوجود می آورد.
وی چندی پیش نوشته بود نیمی از سران شركت ها و یا بانك ها كه هر ساله به داووس می آیند تا در این مجمع اقتصادی شركت كنند باید در زندان باشند.
زیگلر در این مورد افزود: جای سه چهارم آنها در زندان است. هر كسی كه مواد غذایی را انحصار می كند و با این كار میلیون ها انسان را به بدبختی می كشاند باید پشت میله های زندان باشد. آنچه من می گویم هوچی گری نیست و در این زمینه تحقیق كرده ام. من بعنوان معاون رییس كمیته رایزنی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در این موقعیت قرار دارم كه این سخنان را بر زبان آورم.
زیگلر 78 ساله یكی از مسن ترین منتقدین كاپیتالیسم است و اعتقاد دارد آدم تا زمانیكه زنده است باید مبارزه كند بخصوص آدمی مانند وی كه امتیازاتی دارد و می تواند صحبت كند. یك روشنفكر متعهد هرگز بازنشسته نمی شود.
**سرمایه داری، مدلی ناكارآمد برای عصر جدید
----------------------------------------------------
روزنامه Le Temps نیز از مناظرات میان شركت كنندگان در اجلاس داووس خبر داده است و می نویسد این اجلاس به تقابل دو دیدگاه در مورد پایان كاپیتالیسم و و تقویت آن تبدیل شده است.
'شاران باررو' دبیركل كنفدراسیون بین المللی اتحادیه ها با تعداد 175 میلیون عضو، اعتقاد دارد سرمایه داری باعث شده است كه امروزه شركت های چند ملیتی داری قدرتی بیش از حد داشته باشند. به گفته وی سردمداران این شركت ها وجدان خود را از دست داده و تنها به فكر منافع خود بوده و اهمیتی نمی دهند كه سالانه 45 میلیون نفر وارد بازار كار می شوند. سیستم سرمایه داری مدعی توزیع منابع مالی بود، اما امروزه شركت های چندملیتی قهرمانان تریلیون ها دلار فرار مالیاتی شده اند و تعهدی در قبال جامعه برای خود قایل نیستند و دولت ها هم تلاشی برای مراقبت اجتماعی ندارند.
در واكنش به این استدلال، 'بن ورواین' مدیر عامل شركت مخابراتی الزاس-لوسن معتقد است كه برعكس، باید به این شركت ها بها داد و به جای اینكه مدام آنها را عناصر نامطلوب اقتصادی معرفی نمود، به آنها كمك كرد، چرا كه همین شركت های عظیم هستند كه موجب ایجاد شغل می شوند.
'كارلی گروب' مدیر یك موسسه سرمایه گزاری نیز معتقد بود كه نظام سرمایه داری موجب افزایش قابل توجه تولید و بازدهی و رشد اقتصادی شده است. در كنار این مطلب زخم هایی نیز دیده شده است و اینجاست كه وظیفه دولت هاست كه دفع الوقت نكنند و اقدامات اساسی انجام دهند.
**هراس از كاپیتالیزم دولتی به سبك چین
---------------------------------------------
به نوشته این روزنامه بدبینی در مورد وضعیت دنیای غرب و نگرانی از كشورهای نوظهور كه همراه با كاپیتالیزم دولتی از غرب نیز جلو زده اند از دغدغه های كارفرمایان حاضر در این مباحث بود. آنها با اشاره به چین و موفقیت این كشور در ایجاد شغل، كاپیتالیزم دولتی این كشور و شیوه اجرایی آن را با توجه به وضعیتی كه در مقایسه، اروپا با آن درگیر است، هشدار دهنده عنوان كردند. اگر اروپا موفق نشود كه مشكلات بحران مالی را سریعا حل كند و ایجاد شغل را سرعت ببخشد و اقتصاد خود را از ركود درآورد، دچار مشكلات اساسی و حیاتی خواهد شد.
برخی نیز معتقدند كه این روش كاپیتالیزم دولتی در دراز مدت جواب نخواهد داد، چرا كه نوآوری و خلاقیت باید بیش از بیش در اوج باشد و این از الزامات كاپیتالیزم است. در چین شركت ها و گروه های كوچك هستند كه خلاقیت ها را هدایت می نمایند و نه شركت های عظیم.
**تاثیر سیاست بازی های جهانی در تشدید بیكاری
----------------------------------------------------------
این روزنامه در مطلب دیگری به گفته مقامات سازمان بین المللی كار اشاره كرد كه جهان با چالش ایجاد 600 ملیون شغل در ده سال آینده روبه رو خواهد شد و این مساله یكی از مباحث اصلی اجلاس داووس بود.
در گزارش سالانه این سازمان، رهبران جهان متهم شده بودند كه در سیاست های مربوط به كار و بیكاری دچار اشتباهات فاحشی شده و به همین سبب بیكاری افزایش و مدت زمان آن نیز بیشتر شده است. در سال 2012 شمار بیكاران به 204 میلیون خواهد رسید و البته به واسطه ركود اقتصادی در اروپا، تا 209 میلیون نیز افزایش خواهد یافت. بنابراین گزارش، هر ساله 40 میلیون نفر وارد بازار كار می شوند. امروزه همچنان 27 میلیون بیكار بیشتر از سال 2007 كه در آن بحران اقتصادی شروع شد وجود دارد.
این گزارش می افزاید كه رهبران اروپایی به خصوص، جهان را در یك دور باطلی قرار داده اند. آنها به طور همزمان با اجرای برنامه های ریاضتی در جهت تقویت وضعیت مالی خود برآمده اند؛ حال آنكه این سیاست های ریاضتی به معنای مخارج كمتر، رشد كمتر، درآمد دولتی كمتر، سرمایه گزاری كمتر، شغل كمتر و مصرف كمتر است.
**پژوهش 9130**9123